1. Kiedy straż miejska może wystawić mandat?
2. Co zrobić, gdy nie zgadzasz się z mandatem?
3. Kiedy straż miejska nie może wystawić mandatu?
4. Jak się zabezpieczyć przed niesłusznym mandatem?
Kiedy straż miejska może wystawić mandat?
Straż miejska ma określony katalog sytuacji, w których może ukarać Cię mandatem. Przede wszystkim dotyczy to wykroczeń porządkowych i drogowych. Funkcjonariusz ma prawo wystawić mandat za niewłaściwe parkowanie, śmiecenie, spożywanie alkoholu w miejscach publicznych czy zakłócanie porządku. Jednak strażnicy nie mogą przekraczać swoich kompetencji - nie każde wykroczenie drogowe podlega pod ich jurysdykcję.
W kontekście ruchu drogowego straż miejska może reagować tylko w ograniczonym zakresie. Jej działania ograniczają się do sytuacji, w których wykroczenie zostało popełnione w sposób oczywisty - na przykład, gdy ktoś parkuje na zakazie lub na miejscu dla niepełnosprawnych bez uprawnień. Co ważne, funkcjonariusz musi osobiście stwierdzić wykroczenie lub mieć materiał dowodowy z fotoradaru, który wcześniej został zatwierdzony do użytku przez odpowiedni organ.
Strażnicy mogą również korzystać z monitoringu miejskiego, jednak tylko w ściśle określonych przypadkach. Jeśli wykroczenie nie zostało zarejestrowane lub nie ma bezpośredniego świadka w postaci funkcjonariusza, wystawienie mandatu może być nielegalne. Dlatego jeśli otrzymasz wezwanie od straży miejskiej, zawsze sprawdź, czy istnieją konkretne dowody, które potwierdzają popełnienie wykroczenia - źródło informacji.
Co zrobić, gdy nie zgadzasz się z mandatem?
Jeśli uważasz, że strażnik miejski niesłusznie nałożył mandat, masz pełne prawo odmówić jego przyjęcia. W takim przypadku sprawa trafi do sądu. Pamiętaj, że odmowa nie oznacza automatycznie przegranej. Wręcz przeciwnie - to szansa na przedstawienie swojej wersji zdarzeń i zażądanie dowodów ze strony straży miejskiej.
Nie podpisuj niczego w pośpiechu. Poproś o wyjaśnienie podstawy prawnej i dowodów, na których opiera się decyzja o mandacie. Jeżeli otrzymałeś wezwanie bez osobistego kontaktu z funkcjonariuszem - na przykład za wycieraczką auta - masz prawo domagać się wskazania, kto i na jakiej podstawie stwierdził wykroczenie.
W sądzie liczą się konkrety. Jeśli nie było zdjęcia, zapisu z monitoringu ani bezpośredniego świadka, szanse na unieważnienie mandatu znacznie rosną. Ważne, abyś miał swoją dokumentację - zdjęcia, świadków, a nawet zapis rozmowy, jeśli byłeś w stanie ją nagrać zgodnie z prawem.
Kiedy straż miejska nie może wystawić mandatu?
Strażnicy miejscy nie mają uprawnień do kontrolowania wszystkich aspektów życia publicznego. Nie mogą nakładać mandatów za wykroczenia, które nie mieszczą się w ich ustawowych kompetencjach. Nie mają prawa karać kierowców za przekroczenie prędkości na drogach poza obszarem zabudowanym, jeśli nie dysponują zatwierdzonym urządzeniem do pomiaru prędkości.
Nie mogą również prowadzić kontroli dokumentów pojazdu, o ile nie mają do tego konkretnej podstawy prawnej. Zatrzymanie do kontroli drogowej przez strażnika miejskiego może odbyć się tylko w wyjątkowych przypadkach - gdy jest to związane z popełnionym wykroczeniem w jego obecności lub gdy doszło do złamania przepisów porządkowych.
Warto także wiedzieć, że funkcjonariusze straży miejskiej nie mają prawa karać za przewinienia, które należą do kompetencji policji - jak np. wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym w pełnym zakresie. Oznacza to, że ich działania powinny ograniczać się do porządku publicznego i drobnych wykroczeń lokalnych.
Jak się zabezpieczyć przed niesłusznym mandatem?
Najważniejszym krokiem jest znajomość swoich praw. Zawsze domagaj się informacji na piśmie - podstawy prawnej i numeru identyfikacyjnego funkcjonariusza. Jeżeli coś wzbudza Twoje wątpliwości, nie działaj pod presją czasu. Masz prawo do spokojnego zastanowienia się, konsultacji prawnej lub po prostu zebrania dowodów.
Dobrym nawykiem jest dokumentowanie zdarzeń - zdjęcia, filmy z telefonu, a nawet kontakt z osobami postronnymi, które mogą być świadkami. Jeśli sytuacja rozwinie się w sposób niekorzystny dla Ciebie, posiadasz wtedy narzędzia do skutecznej obrony przed sądem.
Pamiętaj, że strażnik miejski nie jest nieomylny. Czasem działa w pośpiechu, bez dostatecznych podstaw. Zdarza się, że popełnia błędy formalne. Jeśli masz poczucie, że zostałeś potraktowany niesprawiedliwie, skorzystaj z prawa do odwołania. To nie tylko możliwość ochrony swoich interesów, ale również sposób na egzekwowanie odpowiedzialności służb publicznych.
Znajomość przepisów i korzystanie z rzetelnych źródeł wiedzy to Twoja najlepsza ochrona przed nieuzasadnionym mandatem. Zachowaj czujność, bądź świadomy swoich praw i nie bój się z nich korzystać.
