Polub Jelonkę:
Czytaj także: Wałbrzych Świdnica
Środa, 16 lipca
Imieniny: Marii, Mariki
Czytających: 4445
Zalogowanych: 14
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Jelenia Góra: Miasta, które na zawsze związane są z Cieplicami

Poniedziałek, 30 kwietnia 2018, 6:36
Aktualizacja: Wtorek, 1 maja 2018, 10:19
Autor: Stanisław Firszt
Jelenia Góra: Miasta, które na zawsze związane są z Cieplicami
Fot. Archiwum S. Firszta
Co może łączyć niewielkie Cieplice Śląskie Zdrój, które z dniem 1 stycznia 1976 roku utraciły samodzielność jako miasto, z największymi ośrodkami w kraju: Warszawą, Krakowem, Poznaniem lub Łodzią?

Wydawałoby się, że tylko to, że wszystkie te miejscowości leżą w Polsce, ale jest też coś ważniejszego, co połączyło te miasta na zawsze. Są to zbiory Schaffgotschów, które z Cieplic i Sobieszowa w latach powojennych, szczególnie w okresie 1951-1952, zostały wywiezione i ulokowane w tych centrach naukowo-kulturalnych naszego kraju.

Beneficjenci tych wspaniałych dóbr powinni się cieszyć z tego, że je posiadają, ale korzystając z nich lub je prezentując zawsze powinni zaznaczać, że pochodzą one ze zbiorów Schaffgotschów z Cieplic. Dzisiejsi ciepliczanie powinni natomiast być dumni z tego, że te wspaniałe i bezcenne obiekty o cieplickim rodowodzie rozsiane są po Polsce i rozsławiają nie tylko ród Schaffgotschów, który zgromadził te zbiory, ale głównie Cieplice, w których przez ponad 200 lat były przechowywane i częściowo eksponowane.

Jak wspomniano wyżej, tysiące obiektów z cieplickich kolekcji Schaffgotschów ozdabia dzisiaj polskie ekspozycje muzealne, gdzie są chlubą magazynów zbiorów w dziesiątkach najważniejszych instytucji w Polsce, w jej największych miastach akademickich. I tak: w Warszawie kilka instytucji może pochwalić się posiadaniem części ruchomych dóbr Schaffgotschów z Cieplic. Są to: Biblioteka Narodowa (posiada m.in. ponad 20 000 voluminów, 16.000 starodruków, ok. 7.000 grafik i ponad 800 rysunków); Główna Biblioteka Lekarska im. Stanisława Konopki (posiada 1767 starodruków); Biblioteka Uniwersytecka (posiada liczne starodruki); Muzeum Narodowe w Warszawie (posiada m.in. komentarz do Koranu z XVIIw., portrety Schaffgotschów, cenne XV. i XVI. wieczne księgi); Muzeum i Instytut Zoologii PAN w swoich magazynach, w Łomnej pod Warszawą (posiada m.in. modele dermoplastyczne ptaków i ssaków, w tym wspaniałą kolekcję kolibrów); Państwowe Muzeum Etnograficzne (posiada liczne stroje, instrumenty i wyroby rzemiosła ludowego z całego świata); Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa (posiada liczne modele dermoplastyczne ptaków i broń myśliwską).

Także we Wrocławiu, posiadaniem obiektów ze zbiorów Schaffggotschów pochwalić się może kilka instytucji: Archiwum Państwowe we Wrocławiu (posiada całe archiwum dóbr Schaffgotschów przeniesione z pałacu w Sobieszowie); Biblioteka Uniwersytecka (posiada m.in. tysiące rękopisów i starodruków oraz obiektów kartografii); Muzeum Narodowe we Wrocławiu (posiada m.in. setki egzemplarzy zabytkowej broni, obrazy, grafiki, itp.); Muzeum Miejskie Wrocławia, w swoim oddziale Muzeum Archeologiczne (posiada zabytki archeologiczne; Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego (posiada m.in. liczne jaja ptasie i zielniki); Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sam ograbiony i uszczuplony po wojnie, chętnie przejął część cieplickich zbiorów (posiada m.in. ponad 19.000 odcisków pieczęci lakowych i ok. 200 starodruków); Politechnika Wrocławska w swojej filii w Cieplicach posiada nieliczne meble.

Z posiadania cieplickich zbiorów dumny jest także Kraków, gdzie znajdują się obiekty Schaffgotschów: na Wawelu (przechowywana jest broń turecka przywieziona przez Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, uczestnika bitwy pod Wiedniem, w 1683 roku); w Bibliotece Jagiellońskiej (znajdują się liczne starodruki i grafiki); w Muzeum Narodowym w Krakowie (nieliczne szkice z cieplickiej wytwórni Schneidera).

Lublin nie jest gorszy, bowiem tam zbiory cieplickie posiadają: Biblioteka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (posiada 4413 tylko samych starodruków); Uniwersytet Przyrodniczy w swojej bibliotece (posiada liczne XVIII. wieczne zielniki). Również w Toruniu, przede wszystkim w Bibliotece Uniwersyteckiej są cieplickie obiekty (liczne plansze, mapy i grafiki).

Co ciekawe, nawet Łódź poszczycić się może portretami z cieplickiej galerii pałacowej, które dzisiaj przechowuje tamtejsze Muzeum Sztuki.

W Poznaniu w Muzeum Narodowym, a właściwie w jego oddziale Muzeum Wojska Polskiego, stoją XVIII. wieczne armatki wiwatówki z cieplickiej zbrojowni, a w Gdańsku w Narodowym Muzeum Morskim eksponowany jest XVIII. wieczny model fregaty. Także inne mniejsze miasta posiadają części cieplickich zbiorów. Są to: Wałbrzych (kolekcja geologiczna), Jelenia Góra (pojedyncze wyroby rzemiosła) oraz Brzeg (nieliczne okazy).

Rozproszone zbiory Schaffgotschów z Cieplic, które stanowią dzisiaj własność wielu instytucji na terenie Polski, mogą być i dzisiaj doskonałą reklamą dla najstarszego Uzdrowiska w Polsce. Są przecież „ambasadorami” naszego regionu i jego historii. Jest tylko jeden mankament. Jak zmusić dzisiejszych ich posiadaczy, aby zawsze i przy każdej okazji podkreślali proweniencję tych obiektów.

Ogłoszenia

Czytaj również

Sonda

Czy na ulicy Wolności powinno być więcej np. świateł, aby spowolnić ruch na odcinku do Cieplic?

Oddanych
głosów
442
Tak
31%
Nie, tak jak jest jest dobrze
59%
Nie mam zdania
10%
 
Głos ulicy
Nie "siedzimy" na telefonach
 
Warto wiedzieć
Specjalnie szkoleni rosyjscy agenci sabotują w Europie
Rozmowy Jelonki
Strzelania będą tylko raz w tygodniu
 
112
Kolizja w Radomierzu
 
Ciekawe miejsca
Wznowienie badań archeologicznych na zamku w Bolkowie
 
Aktualności
Sudecka – z serca miasta w góry
 
Kilometry
Od dziś "ciepły przycisk" w autobusach MZK
Copyright © 2002-2025 Highlander's Group