- Środa, 13 listopada 2019
- Godz. 23:59
- Imieniny: Mikołaja, Stanisława, Mateusza, Izaaka
- Czytających: 7385
- Zalogowanych: 15
- Niezalogowany | Zaloguj | Rejestracja
Zabytkowa nekropolia w strasznym stanie. Wkrótce to się zmieni
Środa, 30 maja 2012, 15:18
Aktualizacja: Czwartek, 31 maja 2012, 8:04
Autor: Agrafka
- Kiedyś był piękny, dziś jest w opłakanym stanie. Mało kto wie, ilu znanych ludzi znalazło tam miejsce swojego ostatniego spoczynku. Jednym z nich był Carl Hauptmann, filozof i literat. Jest tu pochowany również pisarz i biolog Wilhelm Bolsche. Cmentarz został wpisany do rejestru zabytków i jest obiektem prawnie chronionym, niestety z tego co tam widziałam, to chroniony tylko na papierze – dodaje mieszkanka Szklarskiej Poręby.
- Ponad 300 tys. złotych przeznaczymy na renowację nekropolii, która ma rozpocząć się na przełomie czerwca i lipca. Cmentarz jest w opłakanym stanie, ale to się wkrótce zmieni. Nekropolia zostanie uporządkowana pod nadzorem konserwatora zabytków. Planujemy odtworzyć otaczający ja mur, żeby umieścić tam tablice nagrobne, które jeszcze się zachowały - mówi nam Grzegorz Sokoliński, burmistrz Szklarskiej Poręby.
Cmentarz został założony w 1844 r. w Szklarskiej Porębie Dolnej. Początkowo był to cmentarz ewangelicki, ale z czasem odbywały się tu również pochówki ludzi innych wyznań, więc z czasem stał się nekropolia komunalną. Ostatnie informacje o pogrzebach pochodzą z 1946 r. Do dziś zachowały się 264 nagrobki.
- Jest tu pochowanych wielu twórców niemieckiej literatury i sztuki XIX i XX wieku oraz osoby związane z produkcją szkła artystycznego, z którego Szklarska Poręba słynęła. Tutaj spoczął filozof i literat Carl Hauptmann (1858 - 1921), starszy brat laureata literackiej Nagrody Nobla Gerharta Hauptmanna - opowiada Przemysław Wiater, radny Urzędu Miasta Szklarska Poręba.
- Pomnik Carla Hauptmanna wieńczył ptak zrywający się do lotu znad płomieni, który wojnie został zniszczony. W latach 1982- 983 na wniosek Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Jeleniej Górze pomnik poddano rekonstrukcji. Obecnie można go zobaczyć przy Domu Hauptmannów w Szklarskiej Porębie. Na cmentarzu znajduje się jedynie granitowa płyta – wyjaśnia Przemysław Wiater.
Pod cmentarnym murem znajduje się również grób Wilhelma Bölsche pisarza i biologa, popularyzatora idei ochrony przyrody, dziennikarza oraz krytyka literackiego. Zaprzyjaźnił się on z Carlem i Gerhartem Hauptmannami, a następnie zamieszkał w Szklarskiej Porębie. Wiele jego prac przetłumaczonych zostało na język polski. W latach trzydziestych Wilhelm Bölsche stworzył karkonoskie muzeum geologiczno-przyrodnicze, które mieściło się przy ul. Muzealnej 5.
- Z drugiej połowy XIX wieku pochodzi „kaplica Preusslerów”, a kilka barokowych nagrobków tej rodziny znajduje się na północnej ścianie kaplicy cmentarnej, przy ul. Piastowskiej. Wolfgang Preussler przybył do Szklarskiej Poręby w 1617 r. i wybudował hutę szkła na Białej Dolinie nad potokiem Bieleń (dziś okolice DW „Zdrowie”). W XVIII wieku Preusslerowie założyli w okolicach Szklarskiej Poręby kolejne dwie huty, które z czasem popadły w ruinę – mówi Przemysław Wiater.
Pochowani są też tutaj miejscowi artyści, jak mistrz malarstwa na szkle Julius Ludwig, mistrzowie szlifierscy Ernst Wriese, August Wennrich i Oskar Simon, a także mistrz hutniczy Hermann Wennrich. Ponadto pochowano tu Hannsa Fechnera, który był znanym malarzem, grafikiem, portrecistą pruskiego dworu królewskiego oraz profesorem berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych, a także Gustava Bertholda, dyrektora i dyrygenta będącej na wysokim poziomie miejscowej orkiestry uzdrowiskowej.
Ciekawym przykładem nagrobnej kamieniarki, nawiązującej do antycznych wzorców jest grobowiec rodziny Brandt, wykonany z granitu. W swojej neoklasycznej formie nawiązuje do antycznego pomnika nagrobnego typu „cippus”, szeroko znanego na ziemiach Cesarstwa Rzymskiego.
Ogłoszenia
Czytaj również
Komentarze (22) Dodaj komentarz
Oto do czego doprowadza cywilizacja osiedleńców zza Buga, z czerwonym sztandarem w jednej ręce i z butelką wódki w drugiej.
Starsi mieszkańcy Szklarskiej Poręby Dolnej mają swoje sekrety związane z tą nekropolią o których na pewno chcieliby zapomnieć.....grzechy młodości..
Nasza. polska cywilizacja też pozostawia wiele do życzenia. Co sie stało z plytami nagrobnymi przedwojennych mieszkańców Jeleniej Góry? Ostatnio przechodząc mostkiem na ul. Głowackiego zobaczyłam pod nim duże kawałki starej płyty nagrobnej z częścią nazwiska. Pewnie posłużyły jako umocnienie brzegów Pijawnika. Gdyby ktoś chciał je ocalić to leżą pod mostkiem, po lewej stronie idąc w kierunku pętli 1.
Śpieszmy się wygrzebywać czaszki, tak szybko zostaną znowu zamknięte w trumnach...
Gdy pisałem o katastrofalnym stanie cmentarza w sierpniu 2010 r [ http://goo.gl/hTZe7 ], jedyną reakcją, jakiej się doczekałem, był solidny O-PE-ER od Przemka Wiatera za krytyczne słowa pod jego adresem skierowane, co z kolei poskutkowało, że ze strachu przed Wszechwładzą Radnego zamieściłem w tekście zakrzywione sprostowanie. Przez kolejne 2 lata sytuacja cmentarza się nie zmieniła ..., no, może jedynie uległ dalszej dewastacji. I nagle Breaking Newsy, nagle cmentarz w centrum zainteresowania. I chociaż bardzo mnie raduje, że miasto Szklarska Poręba zdecydowało się wysupłać 300 K na remont, to myślę sobie, ze przed 10 laty można było nekropolię zabezpieczyć o wiele tańszym kosztem. Sam remont nie wystarczy: trzeba koniecznie znaleźć sposób na ochronienie cmentarza przed kolejną dewastacj
Nie zawłaszczaj sobie zasług, kolego, bo dużo osób pisało o katastrofalnym stanie cmentarza w Szklarskiej. Dużo wcześniej od ciebie. Np. pamiętam obszerny artykuł z "Sudetów", który ukazał się dużo wcześniej niż twój wpis. Więc nie ma co się tak nadymać, lepiej się cieszyć, że coś zostanie w końcu zrobione. Warto byłoby wyeksponować groby pochowanych tam najbardziej zasłużonych osób, postawić jakąś tablicę z planem cmentarza, zadbać o alejki, trawniki etc. Czyli stworzyć coś w rodzaju parku, który mógłby być ciekawą atrakcją turystyczną Szklarskiej Poręby.
W Jeleniej na tyłach dawnej fabryki domów, czyli dzisiejszego Tesco, była kiedyś mała fabryczka asfaltu. Pamiętam jak do wielkiego młyna mielącego głazy na kruszywo, wrzucano kolejne poniemieckie granitowe płyty nagrobne. Płyty z nazwiskami, datami, wierszami... Płyt stało tam całe mnóstwo, podejrzewam że zwożono je z różnych okolicznych cmentarzy. Można więc śmiało powiedzieć że na codzień chodzimy i jeździmy po zmielonych nagrobkach. Ot taka przerażająca ciągłość historyczna miasta.
usunac nagrobki i zrobic z nich deptak ktory bedzie prowadzil do Biedronki!
Chyba mnie opacznie zrozumiałeś. Nie chodzi o to, kto kiedy (pisał), tylko jakie reakcje na to pisanie były: a były żadne (w najlepszym razie opeer...). Usłyszałem wprost (wówczas), że Rada Miasta "nie ma interesu (sic!) w remoncie cmentarza". Podobnie było po tekście w "Sudetach" (oczywiście, że wcześniejszym!): zero reakcji. Koncepcja parku bardzo mi się podoba: park historyczny. Ważne, by miejsce nie leżało odłogiem, by ktoś (oprócz konsumentów winnych i poszukiwaczy przygód wszelakich) tam bywał, bo może wtedy się uchowa to, co zostanie zrobione.
W tym mieście ta wschodnia cywilizacja jeszcze trwa. Mimo wydanych milionów na kanalizację nadal setki posesji nie jest przyłączonych co widać i czuć.
Nie rozumiem, z jednej strony Pan Wiater - znany regionalista wie dobrze i niejednokrotnie daje temu wyraz co i gdzie należy wyprostować, a z drugiej strony, jako radny Szklarskiej Poręby zdaje się być w tym wszystkim bardzo nieporadny i nieskuteczny. Ja wiem, że to nie jest proste, że sam nic nie zdziała, itd, itp. Nie rozumiem tylko po co w takim razie jest tym radnym, nie pierwszą już zresztą kadencję...
Więc po co piszesz o swoim tekście na jakimś zapomnianym blogu? Myślisz, że decydenci to czytają i zaraz wezmą się za remont bo jakiś krkonos zwrócił uwagę? A może ty z tych, co to spamują fora internetowe żeby wszędzie wrzucić namiar do swoich wypocin i zwiększyć liczbę wejść? Stanisław Lem obserwując właśnie blogi w sieci kiedyś stwierdził: "Dopiero internet uświadomił mi ilu jest na świecie głupców". Pan Wiater doskonale wie co robi, jest znanym znawcą i miłośnikiem regionu, z ogromnymi zasługami dla Szklarskiej Poręby. Ale zdaje też sobie sprawę, że wszystko kosztuje, a z próżnego nic się nie naleje. Najłatwiej gospodarować czyimiś pieniędzmi, prawda krkonos?
O tym cmentarzu pisałem również wcześniej zamieszczając fotografie miejsca. Bez reakcji kogokolwiek. I wielokrotnie odnosiłem się na tych łamach do barbarzyńskiego traktowania miejsc pochówku w naszej okolicy. Niestety nie potrafię zrozumieć przyzwolenia ze strony władzy i kościoła, którzy przyglądali się temu procesowi i nie protestowali. Wydaje mi się że niestety działali odwrotnie i zachęcali do niszczenia pomników przeszłości mając w tym interes. Cieszy fakt podejmowania wysiłków odwrócenia tych zjawisk, ale mleko już się wylało, gen niszczenia zadomowił się i widać to w coraz nowych miejscach. Nie tylko na cmentarzach, ale w parkach, na ulicach - wszędzie tam gdzie niema permanentnej ochrony. Przykładem tego są wszechobecni złomiarze demolujący wszystko wokół. To musi martwić.
Kiedyś cmentarz ten służył za darmowy skład materiałów budowlanych.Do dzisiaj mieszkańcy Dolnej korzystają ze "schodów,parapetów czy stołów" właśnie z tamtych granitowych płyt a w duchy nie wierzą wiec ich to nie rusza.Polacy zniszczyli tutaj wszystko co sie dało zniszczyć, ukraść i sprzedać.Pomnik Moltkego w okolicach PKP spotkał ten sam los...!
pandora> to co piszesz to jest prawda na50% .Na wschodzie kto niszczył cmentarze prawosławne? Niszczenie nekropoli to jest domena polska ,nawet w krajach islamu przetrwały groby ,cmentarze po polskich żołnierzach,cywilach z czasów IIwojny .Niszczy się nie tylko cmentarze ,niszczy się kościoły ewangelickie,cerkwie.No cóż katolicyzm ma to we krwi niszczenie ,wypalanie ,mordowanie ,innych nacji.
a może pan T.Rydzyk taki bogobojny,wielkoduszny głęboko wierzący pomoże w odnowieniu cmentarza, kasę chłop ma to niech da
Do tego z Górnej i nie tylko - Jakoś nie widziałam w ogródkach części nagrobków kolego....Ale fakt- jako dziecko- ze zgrozą patrzyłam na wysypisko śmieci w grobowcach. Potem brałam udział w porządkowaniu go , ale działania kilku osób , dysponujących jedynie siłą rąk i wyśmiewanych za "czyn społeczny"- nie wiele mogły pomóc. Miasto chełpi się, że daje pieniądze na remont.... hmmmm.... Ale może w końcu ktoś wyjaśni- co stało się z funduszami przekazanymi- już wiele lat temu Miastu przez mniejszość niemiecką - na remont tego cmentarza? Sprawa była głośna- zawłaszczyły ją ponoć osoby mające przeprowadzić inwestycję, a potem wszystko zamieciono pod dywan.... Może nadszedł już czas, żeby Miasto raczyło się wypowiedzieć w tej sprawie? Czy tym razem będzie tak samo?
Dodaj komentarz
Czytaj również
Aktualności
