JELENIA GÓRA: Skarby wykopane spod ziemi w gablotach

Wśród eksponowanych przedmiotów znajdziemy zarówno te, które pochodzą z wykopalisk prowadzonych jeszcze przez Niemców, jak i znaleziska nowsze. Cała główna sala MK poświęcona jest tym najświeższym, wykopanym z największego ostatnio wykopaliska między ulicami Jasną i Grodzką przez ekipę Wojciecha Grabowskiego.

W gablotach są banknoty: kilka tysięcy marek niemieckich z czasów II wojny światowej, które nieznany mieszkaniec dawnej Lichte-Burgstrasse ukrył podczas zamieszania w 1945 roku, kiedy porażka Rzeszy była już pewna. Do tego mnóstwo naczyń: niektóre misternie zdobione, pochodzące z epoki baroku. Są też ceramiczne dzbany i resztki przedmiotów codziennego użytku.

Ale największym hitem wystawy jest nigdzie dotąd nie pokazany tzw. Złoty Skarb Monet w Piechowic. Znaleziony został przypadkowo podczas robót drogowych w 1979 roku przez mężczyznę, który usiłował sobie przywłaszczyć znalezisko. Sprawa skończyła się w sądzie, a ten w wyroku wskazał, że monety mają trafić do ówczesnego Muzeum Okręgowego (dziś karkonoskiego). Eksponowane jest 12 monet (skarb liczy 94), wszystkie ze szczerego złota. To monety niderlandzkie, hiszpańskie, tureckie, włoskie, niemieckie oraz węgierskie i polskie. Najwcześniejszy to złoty dukat Macieja Korwina sprzed 1490 roku.

Obok możemy zobaczyć relikwiarz z kościoła św. Jana i św. Katarzyny ze Świerzawy. Znaleziono go w trakcie prac konserwatorskich, a analiza wykazała, że w środku były fragmenty kości oraz włos ludzki. Była też pieczęć przedstawiająca wizerunek świętej Jadwigi.

Ze „skarbów” jeleniogórskich godne polecenia są monety rzymskie znalezione pod ulicą Konopnickiej. Nie jest to – rzecz jasna – dowód bytności Rzymian na terenie, gdzie w średniowieczu powstała Jelenia Góra, ale – najpewniej – fragment zagubionej kolekcji nieznanego numizmatyka. Monety pochodzą z IV i V wieku po narodzeniu Chrystusa.

Warto też zwrócić uwagę na znaleziska, które są dowodem na dość wysoki stopień cywilizacji XVII-wiecznej Jeleniej Góry: to „rury” wodociągowe wykonane z pni drzew, okryte w trakcie prac ziemnych pod ulicą Konopnickiej. Są także przedmioty wczesnosłowiańskie, pochodzące z VIII – IX wieku, a znalezione przez archeologów z Muzeum Karkonoskiego w okolicach Grabarowa.

Wystawę ilustrują ponadto mapy i zdjęcia miejsc, które zaintrygowały archeologów. Całą ekspozycję przygotował Tomasz Miszczyk z Muzeum Karkonoskiego. Będzie ona czynna w Muzeum Karkonoskim przy ul. Matejki do końca wakacji. Być może niektóre z pokazywanych przedmiotów będą wystawione na stałe w galerii handlowek, która ma powstać przy ulicy Jasnej. Będą to te eksponaty, które właśnie tam zostały znalezione.

Miecz jak insygnia władzy
Jedynym eksponatem, który nie pochodzi z wykopalisk archeologicznych, jest średniowieczny tzw. "miecz księcia Bolka", wystawiony w głównej sali muzeum. Nie jest znane pewne źródło jego pochodzenia. Najpewniej został podarowany Jeleniej Górze przez księcia Bolka Świdnicko-Jaworskiego. Do 1945 roku traktowany był niemal jako "kultowy" przedmiot - insygnia jeleniogórskiej władzy.