Od 1 stycznia 2026 roku ma zostać wprowadzony bon senioralny – nowe świadczenie, które według założeń rządu ma wspierać osoby starsze wymagające opieki w codziennym życiu. Początkowo program miał obejmować szerokie grono seniorów, jednak najnowsze zmiany w projekcie sprawiają, że liczba osób, które będą mogły z niego skorzystać, znacząco się zmniejszy.
Bon senioralny to bezgotówkowa forma pomocy finansowej. Pieniądze z niego będzie można przeznaczyć na usługi opiekuńcze świadczone w domu seniora przez profesjonalnych opiekunów lub instytucje współpracujące z gminami. Maksymalna wartość świadczenia ma wynosić 2150 zł miesięcznie, co – jak wskazuje rząd – ma wystarczyć na około 50 godzin opieki. Z programu ma skorzystać około 300 tysięcy osób rocznie.
Zgodnie z pierwotnymi założeniami, bon miał przysługiwać osobom, które ukończyły 75 lat. Po wprowadzeniu poprawek w projekcie ustawy wiek uprawniający do świadczenia został jednak podniesiony – przez pierwsze trzy lata, do końca 2028 roku, z bonu skorzystają jedynie seniorzy powyżej 80. roku życia. Rząd tłumaczy tę decyzję koniecznością odpowiedniego przygotowania gmin do realizacji programu oraz zapewnienia wystarczającej liczby wykwalifikowanych opiekunów.
Zaostrzono także kryterium dochodowe. Początkowo próg miał wynosić 5000 zł brutto miesięcznie, jednak obecnie został obniżony do 3410 zł brutto. Dla porównania, przeciętna emerytura wypłacana przez ZUS wynosi obecnie około 3900 zł brutto, co oznacza, że część seniorów zostanie automatycznie wykluczona z możliwości otrzymania bonu. Dodatkowo, jednym z warunków przyznania świadczenia będzie aktywność zawodowa najbliższej rodziny seniora – małżonka lub dzieci. Oznacza to, że pomoc skierowana jest głównie do osób starszych, których bliscy pracują i nie mogą zapewnić im opieki na co dzień.
Wnioski o przyznanie bonu senioralnego będzie można składać od 1 stycznia 2026 roku w gminie właściwej dla miejsca zamieszkania seniora – zarówno osobiście, jak i elektronicznie. Po złożeniu dokumentów gmina przeprowadzi ocenę potrzeb na podstawie specjalnego kwestionariusza, który pomoże ustalić zakres i wymiar wymaganej pomocy.
Choć wprowadzenie bonu senioralnego ma być ważnym krokiem w kierunku wsparcia najstarszych osób w Polsce, to w obecnym kształcie program obejmie jedynie wąską grupę beneficjentów – tych najstarszych i o najniższych dochodach. Rząd zapowiada jednak, że po 2028 roku warunki mają zostać złagodzone, a wiek uprawniający do uzyskania świadczenia obniżony do 75 lat, zgodnie z pierwotnymi planami.