Sobota, 12 października
Imieniny: Maksymiliana, Edwina
Czytających: 4325
Zalogowanych: 12
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Jelenia Góra: Jeleniogórski port lotniczy z junkersem

Wtorek, 18 grudnia 2018, 8:44
Aktualizacja: 15:17
Autor: Stanisław Firszt
Jelenia Góra: Jeleniogórski port lotniczy z junkersem
Junkers F 13
Fot. Archiwum S. Firszta
Istnienie portu lotniczego i lotów cywilnych w Jeleniej Górze to nie jest wymysł. Choć dzisiaj funkcjonowanie lotniska obsługującego regularne linie lotnicze nie jest opłacalne ani potrzebne, to jednak był czas próby połączenia Jeleniej Góry z większymi ośrodkami. Było to w samych początkach lotnictwa rejsowego, obsługującego regularne połączenia cywilne w pierwszych latach po I wojnie światowej.

Zastosowanie samolotów do działań wojennych - najpierw rozpoznania, później bombardowania i walk powietrznych, w końcu do transportu materiałów, zaopatrzenia i ludzi przyczyniło się w okresie pokoju do rozwoju lotnictwa cywilnego. Do przewozu pasażerów przystosowano początkowo samoloty bombowe, a w końcu zaczęto projektować i budować samoloty pasażerskie z prawdziwego zdarzenia.

Jednym z pionierów w tym zakresie była niemiecka firma Junkers & Co. Założył ją w 1895 roku inż. Hugo Junkers jako „ Junkers & Co. Warmwasser- Apparatefabrik”, a produkowała ona piece gazowe i urządzenia grzewcze. Firma Junkers stała się synonimem tych urządzeń i jest tak do dzisiaj. Zainteresowania H. Junkersa lotnictwem pozwoliły mu zbudować pierwszy samolot, jeszcze w 1915 roku. Był to myśliwiec nazywany Junkers J1. Sukcesy jakie odniósł Hugo Junkers w tym względzie pozwoliły mu założyć „Junkers Flugzeug und Motorenwerke AG”, projektującą i budującą kolejne maszyny latające. W 1919 roku powstał w niej projekt samolotu transportowego, który odniósł później spory sukces handlowy. Był nim Junkers F13. Ten i inne konstrukcje samolotów pozwoliły właścicielowi firmy założyć własne linie lotnicze „Junkers- Luftverkehr-AG”.

Samoloty Junkersa produkowane były m.in. w USA i Szwecji, a wiele krajów w okresie międzywojennym posiadały w swoich flotach te właśnie maszyny. Należała do nich m.in. Polska.

Lotnictwo i połączenia pasażerskie stały się modne. Loty były też najszybszym, ale przeznaczonym tylko dla bogatych i odważnych pasażerów sposobem przemieszczania się. W tamtych czasach nie był to środek lokomocji, który moglibyśmy nazwać masowym. Przeloty samolotami były atrakcyjne z uwagi na piękne widoki, a przede wszystkim najszybszą możliwość połączenia.

O własnych portach lotniczych myślało wiele miast, nie tylko tych największych. Wśród nich była też Jelenia Góra. W połączeniach lotniczych wybitnie turystycznego regionu z większymi miastami widziano szansę zwiększającą liczbę turystów i gości odwiedzających piękne tereny Kotliny Jeleniogórskiej i Karkonoszy.

O utworzenie portu lotniczego w Jeleniej Górze i uruchomienie regularnych połączeń ze stolicą państwa (Berlinem), stolicą regionu (Wrocławiem) i bogatym ośrodkiem Śląskim, zabiegało Riesengebirgs= Verein wspierane przez lokalne władze. Aby zwiększyć swoje szanse, w 1923 roku przebudowano dawny plac ćwiczeń wojskowych w Grabarowie na trawiaste lotnisko. Cały czas starano się je rozbudować. W 1926 roku zorganizowano tu w celach propagandowych specjalne pokazy. Uczestniczyło w nich ponad 10.000 widzów (tj. 1/3 mieszkańców miasta). Starania powiodły się i w 1927 roku uruchomiono połączenia lotnicze Jeleniej Góry z trzema miastami: Wrocławiem, Zgorzelcem i Nysą. Początkowo linie te obsługiwały samoloty Messerschmidt zabierające na pokład trzech pasażerów.

W następnych latach uruchomiono połączenia z Wrocławiem, Zgorzelcem, Berlinem, Nysą i Gliwicami. Obsługiwały je samoloty Junkers F13 należące do Lufthansy. Była to maszyna skonstruowana przez zakłady Junkers & Co., cały czas modernizowana i ulepszana. Zakłady nie należały już do Hugo Junkersa, bowiem ich właściciel w czasie wielkiego kryzysu mając kłopoty, przekazał firmę państwu.

Samolot Junkers F13, był to płatowiec pokryty aluminiową blachą falistą. Produkowano go seryjnie do 1932 roku. Łącznie zbudowano 350 samolotów tego typu. Był zaopatrzony w silnik BMW o mocy 136 kW co dawało mu prędkość maksymalną 177km/h i zasięg 650 km. Był pierwszym metalowym samolotem cywilnym.

Nie była to zbyt duża maszyna. Miała rozpiętość 17,75 m i długość 9,60 m, a na pokładzie mieściło się 6 osób, dwie osoby załogi i 4 pasażerów. Dla porównania, Antonow An-2 (popularny „Antek”) , używany do dzisiaj na lotnisku w Jeleniej Górze, ma rozpiętość 18,18 i długość 12,4 , ma dwóch członków załogi i może zabrać nawet 12 osób. Samolot osiąga prędkość 300km/h.

W 1928 roku z jeleniogórskiego lotniska odprawiano 5 samolotów dziennie: dwa do Wrocławia, po jednym do Berlina, Zgorzelca i Gliwic. Maszyny po wystartowaniu i przed lądowaniem wykonywały obligatoryjny lot widokowy nad Karkonoszami.

Tymczasem technika lotnicza znacznie się rozwinęła. Wzrosły też wymagania bezpieczeństwa, a lotnisko w Jeleniej Górze nie mogło już sprostać nowym wyzwaniom. W dniu 15 lutego 1935 roku, pasażerski port lotniczy w Jeleniej Górze skreślono z listy niemieckich portów lotniczych. Na prośbę władz miasta pozwolono utrzymać tylko jedno połączenie z Wrocławiem.

Po 1945 roku, powrót do funkcjonowania lotniska pasażerskiego w Jeleniej Górze stał się całkowicie niemożliwy i to z kilku względów. Po pierwsze - nie pozwalała na to sytuacja polityczna. Po drugie - dla kogo by miało ono służyć w strefie nadgranicznej i to w okresie socjalizmu, kiedy na takie loty nie było nikogo stać (za wyjątkiem partyjnych kacyków). Po trzecie - lotnisko w Jeleniej Górze nie posiadało już ani odpowiedniego pasa, ani zaplecza. Nikomu na tym nie zależało albo bano się podejmować ten temat.

Dzisiaj lotnisko jeleniogórskie to nie port lotniczy, ale porównując je z portami morskimi to raczej mały porcik jachtowy, taka Marina np. dla samolotów prywatnych , turystycznych i sportowych. I w tym można upatrywać przyszłości jeleniogórskiego lotniska.

Twoja reakcja na artykuł?

17
52%
Cieszy
1
3%
Hahaha
1
3%
Nudzi
5
15%
Smuci
2
6%
Złości
7
21%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Komentarze (17)

SKOMENTUJ
Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować ten artykuł. Zaloguj się.

Czytaj również

Sonda

Kiedy planujesz wymianę opon na zimowe?

Oddanych
głosów
745
Jeszcze w październiku
36%
W listopadzie
30%
Przed pierwszym śniegiem
7%
Po pierwszym śniegu
4%
Wcale
23%
 
Głos ulicy
Czy Teatry Uliczne w tym roku się podobały?
 
Warto wiedzieć
Dlaczego chińskie samochody są takie tanie?
 
Rozmowy Jelonki
Mi się udało, ale sąsiedzi popłynęli, aż przykro patrzeć
 
Kultura
Premiera tydzień po tygodniu
 
Jelenia Góra - KARR
31. Polsko–Niemiecko–Czeskie Forum Kooperacji Firm
 
Aktualności
Łatają dziury na Wolności
 
Aktualności
Prace remontowe na ul.Cieplickiej w Sobieszowie trwają
Copyright © 2002-2024 Highlander's Group