Kiedy dochodzi do umowy kupna-sprzedaży?
Na co dzień kupujesz zapewne wiele rzeczy: żywność, środki czystości, odzież, elektronikę - przy każdej z takich transakcji pomiędzy tobą a sprzedawcą dochodzi do zawarcia umowy kupna-sprzedaży. W jej ramach zobowiązujesz się daną rzecz odebrać i zapłacić za nią wyznaczoną kwotę, a sprzedawca zobowiązuje się przenieść na ciebie własność za tę rzecz i ci ją wydać.
Warto wiedzieć, że dzieci nie mogą samodzielnie dokonywać transakcji kupna-sprzedaży. Wynika to z faktu, iż w Polsce osoby poniżej 13 roku życia nie posiadają zdolności do czynności prawnych. Oczywiście dopuszczalne są drobne zakupy przez małoletnich. Nie będzie zatem problemu, aby kilkuletnie dziecko kupi w sklepie np. słodycze. Są to bowiem umowy traktowane jako powszechne, które są zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Niemniej, poważniejsze transakcje, dot. chociażby zakupu rolek, nie mogą już odbyć się bez udziału dorosłych. Jeśli do transakcji dojdzie, to w świetle prawa będzie ona nieważna. Po ukończeniu 13 roku życia małoletni nabywają ograniczoną zdolność prawną, a po 18-stych urodzinach dysponują już pełną zdolnością prawną.
Stroną transakcji kupna-sprzedaży nie muszą być wyłącznie osoby prawne. Równie dobrze mogą to być np. spółki akcyjne.
Obowiązki wynikające z umowy kupna-sprzedaży
Obowiązki dotyczą obu stron umowy. Swoje podstawowe obowiązki jako kupujący już znasz - musisz odebrać kupioną rzecz i za nią zapłacić. Obowiązki sprzedawcy są nieco bardziej obszerne. Nie dotyczą bowiem wyłącznie przeniesienia własności na kupującego i wydania przedmiotu umowy. Jest on jednocześnie zobligowany do udzielenia nabywcy wyjaśnień o stosunkach prawnych i faktycznych dotyczących danej rzeczy. Co to dokładnie oznacza? Sprzedawca ma za zadanie objaśnić sposób korzystania z przedmiotu sprzedaży, wydać instrukcję obsługi, dokumenty czy dodatkowe elementy, o ile zachodzi taka potrzeba. Jeśli kupujący nabywa np. elektronikę, to ma prawo sprawdzić w sklepie, czy na pewno jest ona w pełni sprawna. Sprzedawca musi zatem umożliwić jej uruchomienie, np. poprzez podłączenie sprzętu do prądu.
Umowa kupna sprzedaży a cena i jej rodzaje
Nieodzowny element umowy kupna sprzedaży stanowi cena towaru. W większości przypadków jest ona określona wprost, jeśli jednak do tego nie dojdzie, to kodeks cywilny dopuszcza pewne podstawy umożliwiające jej ustalenie. W przypadku zajścia wątpliwości, pod uwagę brana jest cena w miejscu i czasie, w którym rzecz ma zostać wydana nabywcy.
W niektórych sytuacjach cena jest sztywna i odgórnie ustalona. Nie ma zatem możliwości jej zmiany. Warto wspomnieć jeszcze o pojęciu ceny minimalnej oraz maksymalnej, jakie zawarte są w kodeksie cywilnym. Pierwsza z nich to cena urzędowa, poniżej której zgodnie z prawem nie wolno sprzedawać danego towaru. Analogicznie, cena maksymalna to stawka, powyżej której dany towar nie może zostać sprzedany.
Czy niezbędna jest umowa?
Spisywanie umowy przy niewielkich transakcjach nie jest konieczne. Raczej trudno wyobrazić sobie, aby każdorazowo przy zakupach spożywczych spisywana była umowa kupna sprzedaży rzeczy. W przypadku zakupu samochodu czy telewizora umowa także nie jest obowiązkowa, choć czasami doradza się jej sporządzenie (zwłaszcza, gdy chodzi o zakup auta). Nieco inaczej odbywa się to przy zakupie nieruchomości. Wówczas spisanie umowy jest obligatoryjne.
