Jelenia Góra: Zaczytaj się z Jelonką.com

O bibliotece. Umberto Eco.
Ten tekst Umberto Eco wygłosił 10 marca 1981 roku z okazji 25-lecia Biblioteki Miejskiej w Mediolanie. Kto jak kto, ale autor „Imienia róży” temat książek i bibliotek znał dogłębnie. Odwiedzał je często, szczególnie benedyktyńskie i te, które były otwarte nocą. Główna część eseju to właśnie opowieść o jego dwóch ulubionych bibliotekach: w Yale i Toronto. Spędził w nich wiele godzin w trakcie licznych pobytów za granicą. Na ich przykładzie snuje rozważania, które pomimo upływu czasu, są nadal aktualne. Cieszył go wolny dostęp do półek, bo dzięki temu niejednokrotnie trafił na książkę, o której nie miał pojęcia a okazała się fundamentalną w jego bieżącej pracy. Tyle że zdarzało się również nie znaleźć poszukiwanej pozycji, bo ktoś z odwiedzających odłożył ją w niewłaściwe miejsce lub została skradziona. Miło jest móc zabrać książki i przejrzeć je w miejscu, gdzie można jednocześnie zjeść lub wypić kawę. Gorzej, jeżeli z tego powodu ulegną zniszczeniu. Inny temat, który ani trochę się nie zestarzał to pojęcie, które Eco nazywał kserokulturą. Już dawno przestaliśmy robić notatki podczas pracy z książką – odbitka kserograficzna wydaje się być takim ułatwieniem! Tymczasem okazuje się, że większości powielonych materiałów nawet nie przeglądamy, bo gubimy się już w tej ilości. A przecież nie od dziś wiadomo, że sama czynność notowania jest już na tyle efektywna, że pozwala przynajmniej część informacji zapamiętać. Omawiane zjawisko odbija się również oczywiście negatywnie w świecie edytorskim, szczególnie dotyka to naukowych, ambitnych wydawnictw. Dla Umberto Eco ideałem była „biblioteka radosna, (…) do której chodzi się chętnie i która przeobrazi się stopniowo w wielką machinę spędzania wolnego czasu.” Chyba podążamy we właściwym kierunku. Książka dostępna w zbiorach Książnicy karkonoskiej. (KH)

Kamionki. Powrót pod ziemię. Krzysztof Krzyżanowski, Dariusz Wójcik
Pewne książki powstają w wyniku pasji i jej efektów. Dwóch eksploratorów, badaczy, miłośników dawnego górnictwa zeszło pod ziemię Gór Sowich, by odnaleźć prastarą kopalnię w górze Czyżyk i odtworzyć dawne szyby i korytarze sztolni w okolicach Pieszyc i Kamionek. Książka składa się z dwóch części. Pierwsza to zarys historii Pieszyc i Kamionek, w której odnajdziemy wątki jeleniogórskie w osobach przedsiębiorcy i potentata branży tekstylnej Bernharda Bonita von Mohrenthal i noblisty Gerharta Hauptmanna coraz bardzo przystępny szkic dziejów górnictwa na Śląsku, uwzględniający zmiany w prawodawstwie, metodach pracy i narzędziach oraz kolejno eksploatowanych złożach i kopalniach. Druga to opis prac badawczych, wykorzystanych wskazówek w poszukiwaniu wlotów kopalnianych oraz efekt ich eksploracji. Z pewnością jest to gratka dla miłośników świata podziemnego, ponieważ autorzy oprócz zdjęć, opublikowali stare mapy, szczegółowe XIX i wieczne i współczesne plany odnalezionych kopalni, dość konkretne wskazówki topograficzne oraz opisy techniczne pokonywania napotkanych pod ziemią zagrożeń i trudności.
Pewne książki powstają z pasji i potem z pasją się je czyta, podążając w ciemnościach za autorami. Książka dostępna w zborach Książnicy Karkonoskiej. (JJ)

5 złotych. Jae-hyuk Cha, Eun-young Choi,
„5 złotych” to historia opowiedziana bez słów. Zwyczajny dzień… Nie dzieje się nic ciekawego. Znudzony chłopiec dłubie w nosie i poleguje na kanapie razem z psem. Cała rodzina zajęta jest codziennymi sprawami: siostra wybiega do szkoły, mama robi pranie potem sprząta, dziadek przysypia z książką rozłożoną na kolanach. Jego kontur wtapia się w fotel, a znad filiżanki unosi się smużka pary, która na kolejnych stronach rozpływa się w powietrzu – to znak, że czas upływa powoli. Tylko ojciec pospiesznie wiąże krawat i już go nie ma. W to senne przedpołudnie chłopiec organizuje sobie zabawę, ale szybko nudzi go rysowanie, puszczanie samolotu, zabawa z psem czy bycie superbohaterem. W końcu coś się zaczyna dziać. Podczas nurkowania w „głębinach” dywanu chłopiec dostrzega błysk pod stolikiem. „Podwodna” wyprawa zostaje uwieńczona sukcesem – skarb piratów w postaci pięciozłotówki wydobyty. Nareszcie uśmiech na twarz i mnóstwo pomysłów w głowie. Ściskając monetę w pięści, zamaszystym krokiem chłopiec oddala się z domu na podbój ulicy. Zaczyna wędrówkę przez miasteczko, którego senną atmosferę pięknie pokazują ilustracje przywodzącą na myśl estetykę lat 60. Koreańska artystka Eun-young Choi stworzyła oprawę graficzną, którą cechuje nieco przygaszona paleta kolorów umiejętnie wypełniona bogatymi fakturami. Ten delikatny, trochę senny styl, doskonale oddaje niespiesznie płynący dla chłopca czas: mijane samochody i kolejno witryny sklepowe, a w nich suknie na manekinach, laptopy, buty, torebki, karma dla psów, okulary, kapelusze, stragan z tandetną biżuterią i sklep rowerowy. Tyle ciekawych i potrzebnych rzeczy… Na co przeznaczyć „skarb” i czy wystarczy go na prezenty dla bliskich? Cała fortuna zamknęła się w jednym słońcu lizaka, ale wielkie zadowolenie chłopca cudownie, choć zaledwie kilkoma kreskami, wymalowane zostało na jego twarzy…
„5 złotych” dwójki koreańskich artystów to subtelna, ciepła i pełna humoru opowieść o dziecięcym postrzeganiu świata. Książka spełnia większość swoich funkcji – cieszy oko, wyrabia graficzny smak i pozwala (w pewnym stopniu) snuć własne opowieści małym odbiorcom. Dzięki niej można sprawdzić, jak bardzo dziecięca wyobraźnia potrafi zaskoczyć i często podryfować w kierunkach, które dorosłemu nigdy nie przyszyłyby do głowy. Książka dostępna w zbiorach Książnicy Karkonoskiej. (KS)

Kobiety z czerwonych bagien. Grażyna Jeromin-Gałuszka, czyta: Monika Pikuła
To opowieść o życiu kobiet wielopokoleniowej rodziny, o ich wyborach, miłości często nieszczęśliwej i niespełnionej, o ich mężczyznach, którzy zawsze pojawiali się na krótko, by nagle zniknąć. Wszystko to dzieje się w otoczeniu tajemniczych tytułowych Czerwonych Bagien. Kobiety, których losy poznajemy są mądre i twarde jak stal. Każda z nich poznaje miłość swojego życia w sposób niepojęty. Dużo tu mądrości życiowych, a jedną z najważniejszych jest nieuniknione przeznaczenie. Autorka świetnie połączyła liryzm i tragizm postaci z inteligentnym poczuciem humoru. Książka wzrusza i bawi jednocześnie. Tę powieść słucha się z ogromną przyjemnością – to relaks i balsam dla duszy. Polecam ! Audiobook dostępny w zbiorach Wypożyczalni Książki Mówionej Książnicy Karkonoskiej. (AS)