Wtorek, 23 kwietnia
Imieniny: Jerzego, Wojciecha
Czytających: 12253
Zalogowanych: 18
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Jelenia Góra: Madonna ze skarbnicy Muzeum Karkonoskiego

Piątek, 5 maja 2023, 10:19
Aktualizacja: 10:21
Autor: Anna Szczodrak
Jelenia Góra: Madonna ze skarbnicy Muzeum Karkonoskiego
Fot. Użyczone/Muzeum Karkonoskie
Tym razem w cyklu „Ze Skarbnicy Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze” o rzeźbie Madonny Norymberskiej.

Wiadomo o kilku rzeźbach, dla których wzorem stała się Madonna Norymberska. Trzy z nich znajdują się we Wrocławiu. Dwie figury są w klasztorze Urszulanek, jedna w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Figura należąca do Muzeum Narodowego we Wrocławiu wykonana została ze sztucznego kamienia, a następnie poddano ją marmoryzacji. Jest nieduża, mierzy zaledwie 42 cm. Kolejne dwie kopie pochodzą z wrocławskiego klasztoru Urszulanek. Pierwsza z nich wykonana została z masy ceramicznej i wyraźnie odbiega od oryginału. Ma 12 cm wysokości. Druga ze znajdujących się w klasztorze Urszulanek figur została wykonana z drewna lipowego, polichromowanego. Wysokość jej wynosi 50 cm. Tą figurę i znajdująca się w zbiorach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze łączy zastosowanie tego samego materiału co w Madonnie Norymberskiej - drewna.

Niewątpliwie do świetnego pierwowzoru figury nawiązują wszystkie te rzeźby. Różnice są czytelne i chociaż każdy z twórców będący autorem poszczególnych figur, czerpał inspirację z późnogotyckiego dzieła, nie starał się odwzorować go, a jedynie zaczerpnąć pomysł. W każdej z wymienionych figur rzeźbiarze stosowali różny materiał, wielkości, aż do różnego opracowania, zastosowania różnych proporcji.

Powstanie figury znajdującej się w zbiorach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze można wiązać ze Szkołą Snycerską działającą w Cieplicach nieprzerwanie od 1902 r. do dziś. Zajęcia często prowadzili tam świetni pedagodzy, a zarazem nieźli rzeźbiarze, sprowadzani z Włoch, Austrii czy Szwajcarii. Rzeźba prezentuje wysoki poziom umiejętności autora pozostającego anonimowym. Ale , jak nie w szkole, przez którą przeszło tylu rzeźbiarzy, świetnych snycerzy, mogła powstać figura będąca niezłym przykładem rzeźby tamtego okresu.

Takie przedstawienie Matki Bożej Bolej w ikonografia chrześcijańskiej jest rzadkie, najczęściej ukazuje się Ją na trzy sposoby: najdawniejsze wizerunki pokazują Maryję pod krzyżem Chrystusa, nieco późniejsze od wieku XIV jako Pietę, czyli Maryję z Jezusem złożonym po śmierci na Jej kolanach. W tym czasie pojawiają się obrazy i figury Marii z mieczem, który przebija jej pierś czy też serce. Potem pojawia się więcej mieczy - do siedmiu włącznie od XIV w., a motyw siedmiu boleści Maryi godzące prosto w serce to:
1. Proroctwo Symeona
2. Ucieczka do Egiptu
3. Zgubienie Jezusa
4. Spotkanie z Jezusem na Drodze Krzyżowej
5. Ukrzyżowanie i śmierć Jezusa
6. Zdjęcie Jezusa z krzyża
7. Złożenie Jezusa do grobu

Figura, o której mowa prezentuje inną wersję, nie ma tu teatralnego dramatyzmu czy mocnych i wyraźnych rekwizytów , jak miecze. Autor rzeźby użył jedynie artystycznych środków wyrazu takich jak ból i skupienie na twarzy Marii i gest złożenia rąk do modlitwy.

Postać Madonny ukazana jest w pozycji stojącej, z rękoma złożonymi na piersiach i głową lekko skierowaną ku górze. Rzeźba pełnoplastyczna, przeznaczona do oglądania frontalnego. Figura ujęta w kontrapoście. Prawa noga delikatnie ugięta, co powoduje przeniesienie ciężaru ciała na lewą stronę, lewe biodro wysunięte w bok. Ręce złożone w geście modlitewnym, prawa dłoń ujmuje lewą, przychylając obie ręce do piersi. Madonna ubrana jest w długą suknię przepasaną w tali z mocno drapowanym golfem zasłaniającym nie tylko szyję, ale i brodę. Mankiety sukni wywinięte. Na ramionach płaszcz sięgający z tyłu do stóp. Na zgiętych rękach płaszcz zatrzymuje się, tworząc liczne fałdy. Na głowie chusta zasłaniająca włosy i mocno spuszczona na czoło. Głowa lekko skierowana w prawą stronę, wzrok wzniesiony do góry.

Figura pięknie rzeźbiona, ruch fałdów szat linearny, wyrażony za pomocą linii. Dość ostre, pionowe cięcia podkreślają wertykalność figury. Rzeźba statyczna, bryła zwarta, partiami modelowana powierzchniowo, a miejscami opracowana dość głęboko. W tylnej partii rzeźba modelowana dużymi gładkimi powierzchniami. Z przodu fałdy szat są opracowane głęboko z pięknie drapowaną tkaniną sukni na wysokości brzucha. Nakrycie głowy delikatnie spływa na ramiona układając się w dość wyszukany sposób. Także płaszcz spływający przez ręce układa się w głęboko opracowane fałdy. Cięcia są ostre, wyraziste. Natomiast w partii twarzy Madonny artysta zastosował miękki modelunek – twarz okrągła o uduchowionym wyrazie- ale i tu zauważyć można pewną ostrość, a zwłaszcza w sposobie wykrojenia oczu, nieco szpiczastym nosie i nieco wystającej brodzie.

Figura wykonana z drewna lipowego, polichromowana, o wysokości 78 cm, powstała w drugiej połowie XIX w. i stanowi przykład jednej z kopii słynnej Madonny Norymberskiej, jak się przyjęło określać tę figurę w fachowej literaturze. Rzeźba, która stała się wzorem dla wielu wytwarzanych w XIX w. kopii, powstała ok. 1520 r., wykonana została z drewna, ma wysokość ok. 150 cm. Obecnie eksponowana jest w Germanisches Nationalmuseum w Norymberdze.

Twoja reakcja na artykuł?

11
73%
Cieszy
2
13%
Hahaha
1
7%
Nudzi
0
0%
Smuci
0
0%
Złości
1
7%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Komentarze (13)

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Zaloguj
0/1600

Czytaj również

Sonda

Czy uważam że Poczta Polska:

Oddanych
głosów
837
wymaga dużej restrukturyzacji
66%
wymaga likwidacji
18%
jest dobrze jak jest
16%
 
Głos ulicy
Zagłosujemy na obecnego burmistrza
 
Miej świadomość
Sąsiedzi w kieszeni Putina?
 
Rozmowy Jelonki
Dzieci wypoczywały w Brennej
 
112
Kto podpalił Biedronkę?
 
Karkonosze
Jelenia Góra zielona, Śnieżka biała
 
Polityka
Jelenia Góra: Jerzy Łużniak zostaje w urzędzie
 
Polityka
Jerzy Łużniak nadal prezydentem!
Copyright © 2002-2024 Highlander's Group