Jelenia Góra: Niezwykłe znalezisko na Chojniku

– Jeżeli nasze wyniki próbek materiału na Chojniku - z wieży i z zamku górnego będą do siebie zbliżone, będziemy musieli wtedy na nowo napisać historię XIV-wiecznej twierdzy – powiedział Andrzej Mateusiak, wiceprezes oddziału PTTK Sudety Zachodnie w Jeleniej Górze, które jest właścicielem obiektu. – Prawdopodobnie ta baszta, przy której znaleziono fundamenty wieży, powstała na przełomie XVI i XVII wieku i jest częścią tzw. zamku średniego.

Wg źródeł wiadomo, że zamek Chojnik powstał w połowie XIV wieku z inicjatywy księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II. Jednak początki budowli na wzgórzu Chojnik sięgają czasów wcześniejszych. W połowie XIII wieku Bolesław Łysy postawił tam dwór myśliwski o pewnych rysach obronnych, rozbudowany pod koniec wieku przez jego syna Bolka Srogiego. A od XV wieku warownia znalazła się w rękach rodu Schaffgotschów, którzy umocnili i rozwinęli północną jej część.

W ubiegłym roku znaleziono na terenie zamku górnego pozostałości nieznanej dotychczas piwnicy. I jak się okazało, cechowała się niespotykanie na swoje czasy szerokim sklepieniem. Naukowcy poszukują także pozostałości tzw. baszty zachodniej, której istnienie wciąż nie jest potwierdzone.

W minioną środę (9 lipca) Andrzej Mateusiak tak napisał o odkryciu:

- Od 1 lipca br. trwa drugi sezon badań archeologicznych na zamku Chojnik pod kierownictwem prof. dr hab. Jerzego Piekalskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W ubiegłym roku podczas badań odkryto w zamku górnym - w palatium - sklepioną, jednopoziomową piwnicę, zawaloną prawdopodobnie podczas pożaru zamku w 1675 r. W tym roku dokończono te badania (wykop nr 1) i odkryto, że piwnica miała sklepienie prawdopodobnie kolebkowe o rozpiętości aż 8,4 m. Nie znaleziono śladów filara podpierającego sklepienie. Tak wielka rozpiętość sklepienia z okresu jego powstania jest rzadkością na Śląsku.

- Podczas prac w „sali sądowej” (wykop nr 4) oraz w otoczeniu otwartej baszty łupinowej z „lochem głodowym”, w dolnej części zamku (wykop nr 3), dokonano wielce intrygującego i ciekawego odkrycia. Znaleziono fundamenty okrągłej wieży, o średnicy większej niż baszta łupinowa, którą postawiono później. Pobrano zaprawę wapienną do badania fizykochemicznego, aby ustalić czas powstania tej budowli (...)

- Obecni na wizji lokalnej archeolodzy spekulują na temat wieku nowo odkrytej wieży. Nie wyklucza się, że może ona pochodzić z okresu budowy zamku górnego, oraz że mogła to być wieża samodzielna, w otoczeniu zabudowy z drewna. Jeśli badania zaprawy wapiennej to potwierdzą, to od nowa trzeba będzie pisać historię architektoniczną zamku i poszczególnych faz jego rozbudowy.

- Prowadzono też prace w zewnętrznej, zachodniej części zamku, na bastionach (wykop nr 2), poszukując domniemanej baszty zachodniej. Odkopano na razie fragmenty murów oporowych bastionu, a ciąg dalszy badań w tym miejscu planowany jest w przyszłym roku. Więcej szczegółów podamy po naukowym opracowaniu wyników badań przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego.